Santurtzi, itsasoari begira
Serantes mendiaren gailurretik arrantza-portuko uretaraino, Santurtziko bide guztiak itsasorantz doaz
Abrako badian bere kokapen pribilegiatuari esker, Santurtzi beti izan da Serantes mendiko gotorlekuetatik babesten zuen Bilboko itsasadarreko sarrera eta gaur egun, bertan kokatzen da Bilboko Portua, Bizkaiko ekonomiaren motorra eta Arku Atlantikoko garrantzitsuenetakoa.
Baina Santurtziren zerizana mimoz kontserbatu duen arrantzaren tradizioan dago, oraindik arrantza-portuan, arrantzaleen kofradian, kantetan, eraikinetan, monumentuetan eta pasealekuetan, sardineren historian eta sardinetan, hau da, herriko mokadu nagusian, bizirik dirauena.
Santurtziko bizitza itsasoari lotuta egon da tradizioz, eta arrantza-portua herriaren epizentroa izan da eta izaten jarraitzen du. Bere kaietan, marinelak, kortsarioak, merkatariak, kontrabandistak eta arrantzaleak, merkatariak, abenturazaleak eta traineru-tripulazioak, ontziei Bilboko Itsasadarreko oztopo naturalak saihesten laguntzen zieten lemanak eta, nola ez, sardinera famatuak, igaro dira.
‘Desde Santurce a Bilbao’ abesti ezagunak dioenez, emakume hauek portura jaisten ziren ontziek eguneko harrapaketekin heltzen zirenean eta, saskiz kargatuta, herrietako kaleetan salgaiak saltzen zituzten, auzotarrei bere presentzia oihuka iragarriz. Sardineren monumentua J. Lucarini bilbotarrak eginda eta Iparragirre etorbidean dagoena, omenaldia egiten dio inguruko herrietako kaleetan egunero kilometro eta kilometro asko egiten zituzten emakume horien lan gogorrari, “gona jasota eta zangosagarra erakutsiz”, 20 kilo zeramatzaten saskiak sorbaldan zamatuz, haien familiak aurrera atera zituztenak.
Gaur egun oraindik ere itsasoan arrantzatzen jarraitzen duten ontziez gain, gaur egungo portuko uretan arrantzale amateurren txalupa txikiak, jolas-ontziak eta baleak ikusteko, Abra eta bere itsaslabarrak ezagutzeko, kirol-arrantza egiteko, belaontzi bat pilotatzen ikasteko edo itsasadarreko uretan ibilbide turistikoak egiteko itsasorako irteerak antolatzen dituzten ere ikus daitezke.
Bertan egin zen industria-jardueraren hondarrak ere gordetzen dira, hala nola esku-garabia, eta Karmengo Ama Birjinaren irudi bat, herriko eta arrantzaleen zaindaria, zeinaren eguna uztailaren 16an ospatzen da. Arrantzaleak San Jorge elizara joaten dira irudia porturaino eramateko. Ibilbidearen zati bat itsasontzi batean egin dute, eta lore eskaintza egin dute hildako arrantzaleen omenez.
Handik gertu dagoen Arrantzale-kofradiak, 2011n berrituak, lonja hartzen du. Bertan, eguneko harrapaketaren pieza onenak hautatzeko eta prezioa negoziatzeko errituala ospatzen da. Gainera, Kofradian Santurtzi Itsaso Museoa interpretazio-zentroa dago, Santurtzi eta itsasoaren arteko lotura modu didaktiko eta atseginean ezagutzeko tokia. Eta hurbileko kaletan arrantzatzeko Santurtzitik ateratzen ziren floten historiaren zati bat Agurtza arrantza-ontzia da, kontserbatzen den zurez eraikitako baxurako arrantza-ontzi bakarretako bat. Gaur egun, ontzi/museo eta arrantzaren interpretazio-zentroa da, eta, han, hegaluzea nola harrapatzen eta kontserbatzen zen ikusteko, bai eta arrantzaleen itsasontzi barruko bizi-baldintzak ere.
Portuaren ondoan, eta itsasoari irabazitako lurretan, Santurtziko parkean zuhaitz exotikoak, pasealekuak eta eskulturak, eta mosaiko polikromatuak dituen musika-kioskoa daude herriko gizarte-bizitzaren erdigunean. Haren ondoan daude San Jorge eliza, herriko patroia, 1075ean jada ezagutzen zena; estilo eklektikoko Udala; Casa Torre jauregia, XVIII. mendeko barrokoko eraikin ederra; eta merkataritza- eta ostalaritza-gune bizia, non Santurtziko erreferentziazko plater bat dastatu daitekeen, bere sardina erre goxoak, beti txakolinarekin edo pintxoekin lagunduta, plazer gastronomikoaren zati txikiak.
Portugaleterako bidean, Severino de Achucarrok, garai hartan Bilboko Zabalguneko eraikin nabarmenenetako askoren egileak, 1902an eraikitako Oriol Jauregia da Santurtziko XIX. mendeko ekonomia- eta merkataritza-gorenean sortutako klase aberatsei ostatu emateko eraiki ziren jauregi ikusgarrien erakusgarri nagusia, jauregi.
Inguruko mendietako meategietan burdina modu intentsiboan erauzteko instalatu ziren enpresek, eta, ondorioz, Itsasadarraren ezkerraldeko industrializazioak, burgesia berri baten agerpena ekarri zuen, baita Kantauri itsasoan 'urak hartzeko' herrira hurbiltzen ziren bisitariena ere, jauregi honetan ostatu hartzen zutenak. Jauregiak hiru solairu ditu, eraikinaren inguruko lorategietatik eskailera ikusgarri batetik sartzen dena. Gaur egun, hotel batek okupatzen du, eta, antzina bezala, Getxoko eta Abrako itsas frontearen gaineko bista ikusgarriak eskaintzen dizkie bezeroei. Alde batetik, Kantauri aldera irekitzen da, eta, bestetik, Bizkaia Zubitik, itsasadarra markoztatuz, Bilborantz.
Serantes mendia
451 metroko altitudearekin, Serantes mendia Abrako badia eta Ibaizabalen Itsasadarrak Bilborako bidea nola egiten duen ikusteko talaia perfektua da. Hain zuzen ere, antzinatik aukeratu dute leku hori inguruan ibiltzen ziren itsasontzien joan-etorria zaintzeko eta piraten eta etsaien erasoen aurrean hiri osoa defendatzeko.
Gaur egun, El Torreón kontserbatzen da, 1881ean amaitua eta duela gutxi zaharberritua. Bertatik, Itsasadarraren bi ertzak ikus daitezke, Oiz eta Sollube mendietako eta Bizkaiko kostaren zati handi bat. Urtebete geroago, 1882an, El Fuerte eraiki zen. Bastioi horretan, kostaldea defendatzeko bateriak jarri ziren, eta garai hartan eraiki ziren gotorleku-sistemaren parte zen.
Serantesko natur ingurunea ezagutzeko eta eskaintzen dituen ikuspegi ikusgarriez gozatzeko aitzakia ona da bisitaldi gidatuetan parte hartzea, haren historia ezagutzeko, edo Cornitesko erromeria tradizionalean gailurrera igotzea. Erromeria Pazko astelehenetan egiten da XIX. mendetik, eta Santurtziko herri osoa mendira joaten da, egun batez kanpoan gozatzeko. Eta pertsona aktiboenentzat, Serantes mendia Nordic Walking Santurtzi Zentroko parte da: mendiaren hegaletan behar bezala seinaleztatutako 38 kilometroko ibilbideak, maila desberdinetarako egokiak.
-
Lore eta landareen azoka
- urtarrilaren 21(a) · abenduaren 31(a)
- Bilbao
Cookieak
Cookie propioak eta hirugarrenen cookieak erabiltzen ditugu tekniko- analisi- eta pertsonalizazio- helburuetarako, hala nola, erabiltzaileak zer nabigazio-hizkuntza erabili duen jakiteko. Informazio gehiagorako, kontsulta ezazu gure cookien politika (Leiho modala ireki).
Cookien politika
Zer dira cookie-ak?
Cookie bat webgune jakin batzuetan sartzen zarenean zure ordenagailuan deskargatzen den fitxategi bat da. cookie-ek, besteak beste, erabiltzaile baten edo haren ekipamenduaren nabigazio-azturei buruzko informazioa biltzeko eta berreskuratzeko bidea ematen diote web orri bati. Barne hartzen duten informazioaren arabera eta ekipamendua erabiltzen den moduaren arabera, erabiltzailea ezagutzeko erabil daitezke.
bizkaia.eus webgunean nabigatzen duzunean cookie-ak erabiltzea onartuko duzu, atal honetan azaldutako baldintzetan.
Cookie motak
- Cookie teknikoak: erabiltzaileak webgune, plataforma edo aplikazio batean nabigatzea ahalbidetzen dute, baita horietan dauden aukera edo zerbitzu desberdinak erabiltzea ere; hala nola, trafikoa kontrolatzea eta datuak komunikatzea, saioa identifikatzea, sarrera mugatua duten ataletan sartzea, eskabidea osatzen duten elementuak gogoratzea, eskabide bat erosteko prozesua egitea, ekimen batean izena emateko edo parte hartzeko eskaera egitea, zabaltzeko bideoak edo soinua daukaten edukia gordetzea edo sare sozialen bidez edukiak partekatzea.
- Analisirako Cookie-ak: erabiltzaile kopurua zenbatzea ahalbidetzen dute, baita nabigazioaren neurketa eta analisi estatistikoa egitea ere. Horren helburua da eskura dauden zerbitzuak hobetzea. Propioak edo beste batenak izan daitezke.
- Pertsonalizatzeko Cookie-ak: erabiltzaileak zerbitzura sartzea ahalbidetzen dute, erabiltzailearen gailuan aurretik definitutako irizpide batzuen araberako ezaugarri orokor batzuekin; hala nola, hizkuntza, zerbitzura sartzeko erabiltzen den nabigatzaile mota, zerbitzura sartzeko erabiltzen duen eskualdeko konfigurazioa, eta abar.
- Publizitateko eta marketineko cookieak: erabiltzaileen jokabideari buruzko informazioa gordetzen dutenak. Nabigazio-ohituren ikuskapen jarraituaren bidez eskuratzen da informazio hori, eta Facebook/Twitteri (edo erabiltzen ari garenari) ahalbidetzen dio profil berezia sortzea eta iragarkiak horren arabera ematea.
Cookies-en iraupena
Saiorako Cookie-ak: erabiltzailea webgune batera sartzen den bitartean datuak bildu eta gordetzen dituzte. Informazioa gordetzeko erabiltzen dira, eskuarki, informazio hori gordetzeko interesa eskatutako zerbitzua behin emateko baino ez da (adibidez: erosteko orgatxoan dauden produktuen zerrenda).
Cookie iraunkorrak: datuek gailuan gordeta jarraitzen dute, eta horietara sartu daiteke eta horiek erabili cookie-en arduradunak definitutako aldi batean. Aldi hori minutu batzuetatik zenbait urtetara bitartekoa izan daiteke.
Cookies motak kudeatzailearen arabera
Ekipoa nork kudeatzen duen, zer domeinutik bidaltzen diren cookie-ak edo lortzen diren datuen arabera honako hauek bereiz ditzakegu:
- Cookie propioak: Bizkaiko Foru Aldundiak kudeatzen ditu.
- Cookie iraunkorrak: datuek gailuan gordeta jarraitzen dute, eta horietara sartu daiteke eta horiek erabili cookie-en arduradunak definitutako aldi batean. Aldi hori minutu batzuetatik zenbait urtetara bitartekoa izan daiteke.
Nola desaktibatu edo ezabatu daitezke cookie-ak?
Zure ordenagailuan instalaturiko cookie-ak baimendu, blokeatu edo ezaba ditzakezu zure ordenagailuan instalatuta dagoen nabigatzailearen aukeren konfigurazioaren bidez. Informazio gehiago izateko erabiltzen duzun nabigatzailearen konfigurazio-aukerak kontsultatzea aholkatzen da.
- Desaktibatu cookieak Chromen
- Desaktibatu cookieak Exploreren
- Desaktibatu cookieak FireFoxen
- Desaktibatu cookieak Safarin
- Desaktibatu cookieak Edgen
Cookie-ak desaktibatu edo ezabatzen badira baliteke bizkaia.eus webguneko zenbait funtzionaltasun ondo ez ibiltzea.
Cookie-ak visitbiscay.eus webgunean
Honako hauek dira www.visitbiscay.eus webguneak erabiltzen dituen cookie motak xehetasunez, helburuaren arabera, azalduta:
Lerro bakoitzean cookie(teknikoak) bati buruzko datuak
Izena | Mota | Helburua | Iraupena |
---|---|---|---|
JSESSIONID | Saioa identifikatzea | Saioa | Bizkaiko Foru Aldundia |
LFR_SESSION_STATE | Saioa identifikatzea | Saioa | Bizkaiko Foru Aldundia |
COOKIE_SUPPORT | Adierazi ea erabiltzaileak aktibatuta daukan cookietarako laguntza | Urtebete | Bizkaiko Foru Aldundia |
pc_tecnicas_visitbiscay | Tekniken cookien blokeari buruzko onarpen/errefusatze lehentasunak jasotzea | Urtebete | Bizkaiko Foru Aldundia |
pc_analitica_visitbiscay | Analitiken cookien blokeari buruzko onarpen/errefusatze lehentasunak jasotzea | Urtebete | Bizkaiko Foru Aldundia |
pc_preferencias_visitbiscay | Lehentasunen cookien blokeari buruzko onarpen/errefusatze lehentasunak jasotzea | Urtebete | Bizkaiko Foru Aldundia |
pc_publicidad_visitbiscay | Publizitatea eta Marketinan cookien blokeari buruzko onarpen/errefusatze lehentasunak jasotzea | Urtebete | Bizkaiko Foru Aldundia |
pc_terceros_visitbiscay | Hirugarrenen cookien blokeari buruzko onarpen/errefusatze lehentasunak jasotzea | Urtebete | Bizkaiko Foru Aldundia |
_GRECAPTCHA | Babestu webgunea spametik eta indar handiko erasoetatik | 6 hilabete |
Lerro bakoitzean analisirako cookie bati buruzko datuak
Izena | Mota | Helburua | Iraupena |
---|---|---|---|
_ga | Erabiltzaileak bereiztea | 2 urte | Google Analytics |
_gat | Eskaeren ehunekoa mugatzea | Minutu 1 | Google Analytics |
_gid | Erabiltzaileak bereiztea | Egun 1 | Google Analytics |
MUID | Bereizi erabiltzailea | Urtebete | Microsoft Clarity |
_clck | Lehentasunak esleitzea erabiltzaile berdinari | Urtebete | Microsoft Clarity |
_clsk | Konektatu saio batean ikusitako hainbat orri | Urtebete | Microsoft Clarity |
CLID | Identifikatu erabiltzaile baten lehenengo bisita | Urtebete | Microsoft Clarity |
ANONCHK | Erabiltzailea bereiztea | Egun 1 | Microsoft Clarity |
MR | Adierazi noiz freskatu MUID | 6 hilabete | Microsoft Clarity |
SM | Sinkronizatu MUID Microsoft inguruan | Urtebete | Microsoft Clarity |
Lerro bakoitzean cookie(Pertsonalizazio) bati buruzko datuak
Izena | Mota | Helburua | Iraupena |
---|---|---|---|
Idioma | Erabiltzailearen hizkuntzarik gustukoena aukeratzea | Urtebete | Bizkaiko Foru Aldundia |
Lerro bakoitzean cookie(Hirugarrenen) bati buruzko datuak
Izena | Mota | Helburua | Iraupena |
---|---|---|---|
APISID | Gorde erabiltzailearen lehentasunak eta informazioa orriak bistaratzean, Google mapak bertan daudela. | 2 urte | |
CLID | Identifikatu erabiltzaile baten lehenengo bisita | Urtebete | Microsoft Clarity |
HSID | Iruzurra prebenitzea | 2 urte | |
MUID | Bereizi erabiltzailea | Urtebete | Microsoft Clarity |
NID | Gogoratu bere lehentasunak eta beste edozein informazio | 6 hilabete | |
SAPISID | Erakutsi iragarki pertsonalizatuak Googleko webguneetan | 2 urte | |
SID | Eskaini iragarkiak edo retargeting entregatzea, eskaini iruzurra prebenitzea. | 2 urte | |
SSID | Eskaini iragarkiak edo retargeting entregatzea, eskaini iruzurra prebenitzea. | 2 urte | |
__Secure-1PAPISID | Sortu webgunearen bisitariaren interesen profil bat, Googleren publizitate garrantzitsua eta pertsonalizatua erakusteko. | 2 urte | |
__Secure-1PSID | Sortu webgunearen bisitariaren interesen profil bat, Googleren publizitate garrantzitsua eta pertsonalizatua erakusteko. | 2 urte | |
__Secure-3PAPISID | Sortu webgunearen bisitariaren interesen profil bat, Googleren publizitate garrantzitsua eta pertsonalizatua erakusteko | 2 urte | |
__Secure-3PSID | Sortu webgunearen bisitariaren interesen profil bat, Googleren publizitate garrantzitsua eta pertsonalizatua erakusteko | 2 urte | |
__Secure-ENID | Webguneko zerbitzuak eta aukerak erabiltzeko beharrezko cookiea | Urtebete | |
__Secure-3PSIDCC | Sortu webgunearen bisitariaren interesen profil bat, Googleren publizitate garrantzitsua eta pertsonalizatua erakusteko | Urtebete | |
_fbp | Webguneetan bisitak biltegiratu eta arakatzea | Urtebete | |
personalization_id | Twitterreko esperientzia pertsonalizatzea | Urtebete | |
SOCS | Gorde erabiltzailearen cookie-aukerak | 13 hilabete | |
ARRAffinitySameSite | Karga orekatzeko eta bisitariaren orriko eskaerak nabigazio-saio guztietan zerbitzari berberera bideratzen direla bermatzeko erabiltzen da | Saioa | Microsoft |
WFESessionId | Sortu Power BI-ko saio bat, datuak ikuskatzen laguntzen duen Microsofteko tresna | Saioa | Microsoft |
ai_session | Detektatu aplikazioaren orrialde eta funtzio jakin batzuk erabiltzailearen zenbat jarduera-saiotan txertatu diren. | 30 minutu | Microsoft |
ai_user | Detektatu zenbatek erabili zuten aplikazioa eta horren funtzioak. Erabiltzaileak identifikazio anonimoen bidez zenbatzen dira. | Urtebete | Microsoft |
Cookieak konfiguratzea
Jarraian, erakutsiko dizugu gure webguneak zer kategoriatarako erabiltzen dituen cookieak. Haiek onartuta edo ukatuta zure aukeraketa pertsonaliza dezakezu, horretarako dauden botoien bidez. Informazio gehiagorako, kontsulta ezazu gure cookien politika (Leiho modala ireki).
-
Beharrezkoak dira gure webgunean nabigatzeko eta oinarrizko zereginetarako, webguneak behar bezala funtziona dezan.