Bilbo eta Bizkaia ezin daitezke ulertu, industria- eta meatze-jarduerak aintzat hartu gabe. Eta, jarduerok garatu ahal izateko, ezinbestekoak izan ziren hala itsasadarra, nola trenbideak: trenbideei esker, mundu osotik mundu osora ekarri eta eraman ziren lehengaiak, produktu bukatuak eta lur honetan industria iraultzen lagundu zuten milaka pertsona.

Duela gutxi arte terminala izan den beste geltokia Atxurikoa da. Geltoki hori Ferrocarriles Vascongados konpainiaren sareko zati zen (gaur, Eusko Trenbideak da), eta monumentu izendatu zuten 2012an.

1912an eraiki zuten, Manuel Mª Smith arkitektoaren planoekin; bada, euskal estiloko obra da, eta etxe-eguteradun dorre altua dauka. Multzoak, halaber, bolumen asimetrikoekin jolasten du, eta fatxaden akabera landatarrak oso arkitektura-pieza adierazkorra sortzen du. Gaur egun, dagoeneko ez du geltoki-erabilerarik, San Nikolas geltokira lekualdatu baitziren Euskotrenen linea guztiak; beraz, bere balio historiko, arkitektoniko, funtzional eta kulturalak errespetatuko dituzten erabilera berrien zain dago orain.

Abandoko geltokia da, zalantzarik gabe, monumentalena. Tuteratik Bilborako linea artatzeko eraiki zuten lehena izan zen, 1862an. Oraingo geltokia 1941ean proiektatu zuen Alfonso Fungairiño Nebot arkitektoak, eta lanak 1948an amaitu ziren. Bidaiarientzako eraikin berria plaza Biribileraino aurreratu zen, eta fatxada nagusia Hurtado Amezaga kalearekin lerrokatuta dago. Eraikinari 192 m gaineratu zizkioten: nasen nabeko bobedadun markesinaz ari gara. Bada, Bizkaiko Labe Garaiek fabrikatu zuten, eta saretazko hamabi arku handik eusten diote –De Dion labanek–, hormigoizko dadoetan ainguratuta eta artikulatuta. Tren-geltokietan, soluzio hori oso ohikoa da, 1863an Londresko Saint Pancras geltoki zoragarria inauguratu zutenetik eta Parisko 1878ko Erakusketa Unibertsaleko Makinen Galerian arrakastaz erabili zenetik. Abandoko geltokia, hala, munduan tipologia horrekin eraikitako azken geltokietako bat bada ere, Bilbo garaikidearen nortasun-zeinu bihurtu zen, iraganeko tren-geltoki handien azken adierazgarria Euskadin.

Najako geltokia, zeina Areatza zubiaren azpian baitago, eta Galtzadetako geltokia dira mendearen hasieran jardunean zeuden azken bi geltoki terminalak. Industrializazio handiaren garaian itsasadarraren ezkerraldetik mugitzen ziren milaka bidaiarientzat eraiki zuten lehenengoa. 1888an inauguratuta, bilbotarrek txoritegi edo kapera deitu zioten Najako geltokiari, Areatzako zubiaren ondoan molde modernista zuen eraikineko teilatuan gailentzen zen dorretxoarengatik. Pablo Alzolaren eraikinak kalte handiak jasan zituen Gerra Zibilean, zubia lehertu zutenean, eta 1937an eraitsi zuten; gero, geltokia lurpean eraiki zuten, eta zerbitzu eman zuen duela hamarkada pasatxo arte, Renferen trenen trazadura lurperatu izanak Abandoko geltokira eraman zituelako aldiriko trenak.