Euskara, gure izaeraren adierazle
Euskal hizkuntzak gure nortasuna eraiki du. Bizkaian, zonalde bakoitzak forma eman dio hitz egiteko moduari, euskara propioa eta izaera bakarra sortuz.
Milurteko hizkuntza dugu euskara. Komunikatzeko tresna honek bakarrak egiten gaitu mundu osoan. Gaur egun 92.200 hiztun inguru dauzka geure hizkuntzak, eta sasoi onenean egon ez arren, lan izugarria egin da berau bizirik mantendu ahal izateko.
Duela gutxira arte, hizkuntza ez-ofiziala genuen euskara. Euskal Herriko bazter guztietan hitz egiten zen hizkuntza berezia genuen, baina gure hizkuntza inguru jakin batzuetako ahozko jardunetara baino ez da mugatu izan. XX. mende hasieran, Euskaltzaindia sortu ostean eta Gerra Zibileko debekuak zein gerra osteko diktadura militarra gainditu eta gero, 60. hamarkadan lehen ikastolak eta gau eskolak jaio ziren, euskara astiro-astiro berpiztuz.
1964an euskara batua jaio zen eta hortik aurrera, eskolan eta administrazioan kokatzea eskuratu zen, euskara ofiziala eta normalizatua eratuz.

Basque, erro eta harro
Paregabeak gara mundu osoan, antzinako hizkuntza eta ohituradunak
Euskarari buruz hitz egiten dugunean hizkuntza aldakor batez ari gara. Hizkuntza organiko zoragarria dugu, praktikatzen den zonalde geografikoaren joeretara egokitzen dena. Horrela, leku bakoitzeko euskarak hizkuntza aberasten duen ezaugarri propioak dauzka.
Tokiko estandar hauei euskalki esaten zaie, eta ez dialekto. Inglesak lurralde bakoitzeko joeretara egokitzen den bezala (lexikoa, fonologia… aldatuz), antzekoa gertatzen da gure hizkuntzarekin. Aldaketa nabarmenenak Zuberoako euskaratik Bizkaira artekoak doazenak dira, mendebaldeko euskalkia aldaketa hauen adibide nabarmenena izanik.
Hiru aditu aritu ziren Euskalkien jatorriaz iraganean: Oihenart, Larramendi eta Caro Baroja. Arnaut Oihenart izan zen hiruen artean euskalkietaz aritzen lehena. Notitia Utriusque Vasconiae liburuan Akitaniarra, Baskoia, Barduliarra eta Autrioia aipatu zituen. Manuel Larramendik, Diccionario Trilingüeko hitzaurrean euskara eta euskalkiak Babelen garaian kokatu zituen. Julio Caro Barojak euskalkien mugak eta antzinako leinuak bat zetozela adierazi zuen, elizarekin batera.
Ibilbideak
Bizkaian Mendebaldeko euskalkia erabiltzen dugu, Bizkaia osoaz gain, Deba ibar gehiena eta Arabako Aramaio ibarrarterako eremura helduz. Horiez gain, Urola, Goierri eta Nafarroako Burunda ibarrera era hedatu da gure euskara.
Mendebaldeko euskalkiak aniztasun linguistiko izugarria dauka, Busturialdetik Otxandiora alde nabaria dagoela
Gure euskalkiak azpieuskalki bi eta zortzi hizkera nagusi dauzka, eta alde handia dago kostaldeko Busturialdekoa eta barnealdeko Otxandio-Oleta-Ubidekoaren artean. Azpieuskalki horiek multzo bitan banatu daitezke: sartaldekoa eta sortaldekoa.
Sartaldean ipar-sartaldekoak eta hego-sartaldekoak topatuko dituzu. Ipar-sartaldekoak dira Uribe Kostan, Mungialdean eta Txorierrin egiten duten euskara. Txorierriko euskararen kasuan, euskaldunak dira oso Larrabetzu, Lezama eta Zamudio, haraneko gainontzeko zonalde euskaldunak landa eremuetan egonik. Bestalde, hego-sartaldean Arratia ibarra, Zeberio, Orozko, Arrankudiaga, Arakaldo eta Galdakaon egiten den euskara duzu. Ipar eta hegoaldeko sartaldeko azpieuskalkien artean Nerbioi ibarrekoa dago: Bilbon, Etxebarrin, Zaratamon, Basaurin, Arrigorriaga eta Ugaon egiten dena. Azpieuskalki hau oso ahulduta dago gaur egun.
Sortaldean Lea-Artibai eta Durangaldekoa entzungo duzu. Oso antzekoak biak, eta itsasbazterreko hizkerak (Lekitto eta Ondarrukoak bereziki) izaera oso indartsukoak eta zoragarriak dira. Horiez gain, Debagoienekoa eta Deba ibarrekoak aipatzekoak dira, mendebaldeko eta erdialdeko euskalkien arteko lotura egiten baita bertan.
Nola heldu
-
Euskaldun berria bazara, euskaltegiak gure hizkuntzan murgiltzeko erreminta paregabeak direla jakin beharko zenuke, baina formatu berezian planteatuta: klase arruntak eskaintzeaz gain, ahozkoak lantzeko, horietako askok irteera bereziak antolatzen dituzte herri eta hirietako kaleetan. Bilboko hainbat euskaltegietan ikasle eta irakasleek poteoak antolatzen dituzte mintzapraktika lantzeko eta hitz egiteko erraztasuna garatzeko.
Horrez gain, zentro hauek zenbait egunetako irteerak antolatzen dituzte barnetegietara, gehienetan herri oso euskaldunetara. Bertan, askotariko jarduerak lantzen dituzte, eguneko 24 orduetan euskara hutsean moldatuz.
-
Kokapena
Euskaltzaindia (Plaza Berria, Bilbo)
-
-
Euskal Herri osoan atzotitzek eta esaera zaharrek garrantzia dute. Erreferente nagusia Gotzon Garate filosofo, filologo hizkuntzalari eta idazlea dugu. Euskal Herriko herri ugarietatik ibili izan zen bertako etxe eta baserrietako esaerak eta atzotitzak jasotzen. Atzotitzek poesia eta kantuen arteko itxura dute, eta horietako askotan errima erabili ohi da. Hona hemen adibide batzuk:
“Dagoenean par-par, ez dagoenean negar”.
“Astoa, zaldiz jantzi arren, beti asto”.
“Amen, zu hor eta ni hemen”.
“Eskerrik asko, Mari Belasko! Okela gutxi eta salda asko”.
“Ez da ogirik neke gaberik”.
“Haizeak nora, zapiak hara”.
“Hor konpon, Marianton!”.
“Txapela buruan eta ibili munduan”.
“Urrutiko intxaurrak hamalau, gerturatu ta lau”
-
BIME Bizkaia International Music Experience
- urriaren 25(a) · urriaren 28(a)
- Barakaldo / Bilbao
-
Frantziako Tourra Bilbao Bizkaiara iritsiko da
- abuztuaren 7(a)
- Bizkaia
-
Bilbao Night Marathon 2023
- urriaren 21(a) · urriaren 21(a)
- Bizkaia
-
Udazkeneko planak
- irailaren 23(a) · abenduaren 21(a)
- Bizkaia
Cookien politika
Cookie propioak eta hirugarrenen cookieak erabiltzen ditugu analisi- eta pertsonalizazio-helburuetarako, hala nola, nabigazio-hizkuntza sekzionaturako. Informazio gehiagorako, kontsulta ezazu gure COOKIEN POLITIKA. Cookie guztiak onar ditzakezu KONFIGURATU klik eginez eta "Onartu" botoia sakatuta; edo cookie horiek konfiguratu edo horien erabilera baztertu dezakezu.
Cookien politika
Zer dira cookie-ak?
Cookie bat webgune jakin batzuetan sartzen zarenean zure ordenagailuan deskargatzen den fitxategi bat da. cookie-ek, besteak beste, erabiltzaile baten edo haren ekipamenduaren nabigazio-azturei buruzko informazioa biltzeko eta berreskuratzeko bidea ematen diote web orri bati. Barne hartzen duten informazioaren arabera eta ekipamendua erabiltzen den moduaren arabera, erabiltzailea ezagutzeko erabil daitezke.
bizkaia.eus webgunean nabigatzen duzunean cookie-ak erabiltzea onartuko duzu, atal honetan azaldutako baldintzetan.
Cookie motak
- Cookie teknikoak: erabiltzaileak webgune, plataforma edo aplikazio batean nabigatzea ahalbidetzen dute, baita horietan dauden aukera edo zerbitzu desberdinak erabiltzea ere; hala nola, trafikoa kontrolatzea eta datuak komunikatzea, saioa identifikatzea, sarrera mugatua duten ataletan sartzea, eskabidea osatzen duten elementuak gogoratzea, eskabide bat erosteko prozesua egitea, ekimen batean izena emateko edo parte hartzeko eskaera egitea, zabaltzeko bideoak edo soinua daukaten edukia gordetzea edo sare sozialen bidez edukiak partekatzea.
- Analisirako Cookie-ak: erabiltzaile kopurua zenbatzea ahalbidetzen dute, baita nabigazioaren neurketa eta analisi estatistikoa egitea ere. Horren helburua da eskura dauden zerbitzuak hobetzea. Propioak edo beste batenak izan daitezke.
- Pertsonalizatzeko Cookie-ak: erabiltzaileak zerbitzura sartzea ahalbidetzen dute, erabiltzailearen gailuan aurretik definitutako irizpide batzuen araberako ezaugarri orokor batzuekin; hala nola, hizkuntza, zerbitzura sartzeko erabiltzen den nabigatzaile mota, zerbitzura sartzeko erabiltzen duen eskualdeko konfigurazioa, eta abar.
- Publizitateko eta marketineko cookieak: erabiltzaileen jokabideari buruzko informazioa gordetzen dutenak. Nabigazio-ohituren ikuskapen jarraituaren bidez eskuratzen da informazio hori, eta Facebook/Twitteri (edo erabiltzen ari garenari) ahalbidetzen dio profil berezia sortzea eta iragarkiak horren arabera ematea.
Cookies-en iraupena
Saiorako Cookie-ak: erabiltzailea webgune batera sartzen den bitartean datuak bildu eta gordetzen dituzte. Informazioa gordetzeko erabiltzen dira, eskuarki, informazio hori gordetzeko interesa eskatutako zerbitzua behin emateko baino ez da (adibidez: erosteko orgatxoan dauden produktuen zerrenda).
Cookie iraunkorrak: datuek gailuan gordeta jarraitzen dute, eta horietara sartu daiteke eta horiek erabili cookie-en arduradunak definitutako aldi batean. Aldi hori minutu batzuetatik zenbait urtetara bitartekoa izan daiteke.
Cookies motak kudeatzailearen arabera
Ekipoa nork kudeatzen duen, zer domeinutik bidaltzen diren cookie-ak edo lortzen diren datuen arabera honako hauek bereiz ditzakegu:
- Cookie propioak: Bizkaiko Foru Aldundiak kudeatzen ditu.
- Cookie iraunkorrak: datuek gailuan gordeta jarraitzen dute, eta horietara sartu daiteke eta horiek erabili cookie-en arduradunak definitutako aldi batean. Aldi hori minutu batzuetatik zenbait urtetara bitartekoa izan daiteke.
Nola desaktibatu edo ezabatu daitezke cookie-ak?
Zure ordenagailuan instalaturiko cookie-ak baimendu, blokeatu edo ezaba ditzakezu zure ordenagailuan instalatuta dagoen nabigatzailearen aukeren konfigurazioaren bidez. Informazio gehiago izateko erabiltzen duzun nabigatzailearen konfigurazio-aukerak kontsultatzea aholkatzen da.
- Desaktibatu cookieak Chromen
- Desaktibatu cookieak Exploreren
- Desaktibatu cookieak FireFoxen
- Desaktibatu cookieak Safarin
- Desaktibatu cookieak Edgen
Cookie-ak desaktibatu edo ezabatzen badira baliteke bizkaia.eus webguneko zenbait funtzionaltasun ondo ez ibiltzea.
Cookie-ak visitbiscay.eus webgunean
Honako hauek dira www.visitbiscay.eus webguneak erabiltzen dituen cookie motak xehetasunez, helburuaren arabera, azalduta:
Izena | Mota | Helburua | Iraupena | Jabea |
---|---|---|---|---|
JSESSIONID | Cookie teknikoa | Saioa identifikatzea | Saioa | Bizkaiko Foru Aldundia |
LFR_SESSION_STATE | Cookie teknikoa | Saioa identifikatzea | Saioa | Bizkaiko Foru Aldundia |
COOKIE_SUPPORT | Cookie teknikoa | Adierazi ea erabiltzaileak aktibatuta daukan cookietarako laguntza | Urtebete | Bizkaiko Foru Aldundia |
pc_tecnicas_visitbiscay | Cookie teknikoa | Tekniken cookien blokeari buruzko onarpen/errefusatze lehentasunak jasotzea | Urtebete | Bizkaiko Foru Aldundia |
pc_analitica_visitbiscay | Cookie teknikoa | Analitiken cookien blokeari buruzko onarpen/errefusatze lehentasunak jasotzea | Urtebete | Bizkaiko Foru Aldundia |
pc_preferencias_visitbiscay | Cookie teknikoa | Lehentasunen cookien blokeari buruzko onarpen/errefusatze lehentasunak jasotzea | Urtebete | Bizkaiko Foru Aldundia |
pc_publicidad_visitbiscay | Cookie teknikoa | Publizitatea eta Marketinan cookien blokeari buruzko onarpen/errefusatze lehentasunak jasotzea | Urtebete | Bizkaiko Foru Aldundia |
Idioma | Pertsonalizazio-cookiea | Erabiltzailearen hizkuntzarik gustukoena aukeratzea | Urtebete | Bizkaiko Foru Aldundia |
_fbp | Publizitatea eta Marketina | Webguneetan bisitak biltegiratu eta arakatzea | Urtebete | |
personalization_id | Publizitatea eta Marketina | Twitterreko esperientzia pertsonalizatzea | Urtebete |
- Mota
- Cookie teknikoa
- Helburua
- Saioa identifikatzea
- Iraupena
- Saioa
- Jabea
- Bizkaiko Foru Aldundia
- Mota
- Cookie teknikoa
- Helburua
- Saioa identifikatzea
- Iraupena
- Saioa
- Jabea
- Bizkaiko Foru Aldundia
- Mota
- Cookie teknikoa
- Helburua
- Adierazi ea erabiltzaileak aktibatuta daukan cookietarako laguntza
- Iraupena
- Urtebete
- Jabea
- Bizkaiko Foru Aldundia
- Mota
- Cookie teknikoa
- Helburua
- Tekniken cookien blokeari buruzko onarpen/errefusatze lehentasunak jasotzea
- Iraupena
- Urtebete
- Jabea
- Bizkaiko Foru Aldundia
- Mota
- Cookie teknikoa
- Helburua
- Analitiken cookien blokeari buruzko onarpen/errefusatze lehentasunak jasotzea
- Iraupena
- Urtebete
- Jabea
- Bizkaiko Foru Aldundia
- Mota
- Cookie teknikoa
- Helburua
- Lehentasunen cookien blokeari buruzko onarpen/errefusatze lehentasunak jasotzea
- Iraupena
- Urtebete
- Jabea
- Bizkaiko Foru Aldundia
- Mota
- Cookie teknikoa
- Helburua
- Publizitatea eta Marketina cookien blokeari buruzko onarpen/errefusatze lehentasunak jasotzea
- Iraupena
- Urtebete
- Jabea
- Bizkaiko Foru Aldundia
- Mota
- Analisi-cookiea
- Helburua
- Erabiltzaileak bereiztea
- Iraupena
- 2 urte
- Jabea
- Google Analytics
- Mota
- Analisi-cookiea
- Helburua
- Eskaeren ehunekoa mugatzea
- Iraupena
- Minutu 1
- Jabea
- Google Analytics
- Mota
- Analisi-cookiea
- Helburua
- Erabiltzaileak bereiztea
- Iraupena
- Egun 1
- Jabea
- Google Analytics
- Mota
- Pertsonalizazio-cookiea
- Helburua
- Erabiltzailearen hizkuntzarik gustukoena aukeratzea
- Iraupena
- Urtebete
- Jabea
- Bizkaiko Foru Aldundia
- Mota
- Publizitatea eta Marketina
- Helburua
- Webguneetan bisitak biltegiratu eta arakatzea
- Iraupena
- Urtebete
- Jabea
- Mota
- Publizitatea eta Marketina
- Helburua
- Twitterreko esperientzia pertsonalizatzea
- Iraupena
- Urtebete
- Jabea
Cookieak konfiguratzea
Jarraian kategoria ezberdinak erakutsiko dizkizugu, zeintzuetarako gure webguneak cookieak erabiltzen baititu. Zure aukeraketa pertsonalizatu dezakezu horiek onartuta edo ukatuta, horretarako dauden botoien bidez. Informazio gehiagorako, kontsulta ezazu gure COOKIEN POLITIKA.
-
Beharrezkoak dira gure webgunean nabigatzeko eta oinarrizko zereginetarako, webguneak behar bezala funtziona dezan.