Ziortzako Monastegia
Ziortzako monasterioa, antzinako kolegiata, elizak, klaustroak, ostatuak, abadearen etxe berriak, kolonoen etxeek, sarrerako bi ateek eta zistertar komunitateak, kalonje-etxe zaharrek eta patioak osatzen duten erlijio-multzoa da.
1997an eraikitako ostatua izan ezik, gainerako eraikinak XVIII. eta XV mendekoak dira,. Ekialdeko sarreran, Erdi Aroan eraikitako bide harriztatua, eta gaur egun Bizkaiko Donejakue Bidearen bide harriztatu bakarra da. Gurutze asko falta diren arren, bidea, XVI. mendeko harrizko gurutze-bide batez osoturik dago.
Kokapena
Datu orokorrak eta/edo berezitasunak
Euskadiko Monumentu Nazional izendatua.
Lurraren orografiak, nolabait, bere eraikuntza gaztelu moduko bat bezala egituratzera behartu zuen.
Kostaldeko Donejakue Bidearen barruan dagoen toki garrantzitsuenetako bat da, baita Ardoaren eta Arrainaren ibilbidearena ere.
A Good Idea
Kolegiata, Lea Artibai eskualdean dago, eta eskualde honek hainbat plan eskaintzen ditu, bai kostaldeko udalerrietan, bai barnealdekoetan. Ondarroako arrantza portuan zehar paseatu edo arrain eder bat dastatu daiteke, Markina-Xemeingo herrira hurbildu (Donejakue Bidearen Bizkaiarako sarrerako atea), eta bere frontoia" pilotaren unibertsitatea" bezala ezagutzen dena, edo ardoaren eta arrainaren ibilbidea izenaz ezagutzen den GR-38 ibilbidea egin, besteak beste.
Bazenekien?
Ba daudela beste monumentu eta elementu erlijioso interesgarririk lurralde osoan zehar? Kolegiatatik oso gertu, eta eskualde berean kokatua, Arretxinagako San Migel ermita txikia. Eta Bilbon, hiriburuan, Begoñako Basilika ikaragarria altxatzen da.
Erlijio-ospakizunei dagokienez, hainbat dira Bizkaiko herrietan ikus daitezkeen herri-suhartasunaren erakusgarri, baina horien artean, bereziki, Balmasedako Gurutze-bide Biziduna, Durangoko Pasio Biziduna eta Bilboko Aste Santuko prozesioak nabarmentzen dira.