7. Ibilbidea: Enkarterria: Ardogintzako eta kulturako tradizioa
Gaur, Enkarterriko txakolinaren mundu zoragarrian murgilduko gara. Eskualde hori benetan bitxia izan da ardo hori ekoizteko, eta kostaldeko eremurik ospetsuenekin lehiatu da, hala nola Bakiorekin.
Gaur, Enkarterriko txakolinaren mundu zoragarrian murgilduko gara. Eskualde hori benetan bitxia izan da ardo hori ekoizteko, eta kostaldeko eremurik ospetsuenekin lehiatu da, hala nola Bakiorekin. Urrezko garaietan, XVIII-XIX. mendeetan, 90.000 txakolin-pegar inguru biltzen ziren eskualde honetan, hau da, 1.400.000 litro guztira! Txakolinak bizi duen grinaren adibide argi bat Erdi Aroan aurkitzen dugu, Zallan, non hogeita hamar mahastizain baino gehiago gogo onez aritzen diren ardo-bitxia landatzen. Baina eskualde horrek beste altxor asko ere baditu, txakolinaz gain. Enkarterriko ibilbide honek ardogintzaren tradizioa ezagutaraziko dizu, baita eskualde honen ondare historiko eta kultural aberatsa ere.
Ibilbidearen mapa
Ibilbidea etapaz etapa
-
Etapa 1 Loizaga Dorretxea
Loizaga dorrea bisitatuz hasten da ibilbidea. Dorrea inguru ikusgarrian dago, eta mahastiz inguratuta.
Dorrea Erdi Aroko gotorleku ikusgarria da, altxor berezi bat gordetzen duena: automobil klasikoen eta zaharren bilduma bikaina. Harrigarriena da hemen dagoela Europako Rolls-Royce bilduma osoena, 1910 eta 1990 bitartean egindako modelo guztiekin.
Autoen mundua gustuko baduzu, igande eta jaiegunetako erakusketa bisita dezakezu.
Irisgarritasunari buruzko informazioa: Loizaga Dorretxea
-
Etapa 2 Txakolindegira bisita (hainbat aukera)
Hemendik oso gertu, upategi bat dago, dorrearen izena duen txakolin bat ekoizten duena, Galdames upategiak. Hau da gaur bisitatu dezakezun upategietako bat, eta ezin hobea da Loizaga dorrea bisitatu ondoren konbinatzeko. Bisita gidatua egin dezakezu, eta hainbat ardoren dastaketa aperitibo batekin. Janariak ere eskaintzen dituzte, eta, beraz, gomendatzen dizugu web-a bisitatzea aukerak ikusteko. Informazio gehiago: https://www.vinasulibarria.com/
Upategiko beste aukera bat, Bodegas Virgen de Lorea izan daiteke, Zallan. Historiaz beteriko upategia, XVII. mendearen amaierakoa, indianoen etxe batean kokatua, ingurune ikusgarri batean, Euskadin txakolin-mahastirik handiena duena. Informazio gehiago: https://www.bodegasvirgendelorea.com/
Sopuertako mahastietan egiten den Txurruta txakolina ere bisita dezakegu. Estalperik gabeko areto bat eta bi areto itxi dituzte, eguraldia txarra denerako. Bertan, upategiaren historia ezagutu ahal izango duzu eta egiten duten txakolina eta bermuta dastatu ahal izango dituzu, pintxo gozoekin batera. Gainera, mahastietan zehar paseatzeko aukera izango duzu; oasi bat naturaren erdian eta Bilbotik oso gertu. https://www.txurrutvermut.com/catas.php
-
Etapa 3 Balmaseda bazkaria
Txakolinaren zaporeak dastatu ondoren, joan zaitez Balmasedara bazkari goxo baterako.
Balmasedak ere txakolinaren tradizio garrantzitsua du. XV. mendean, azaleraren ia % 50 mahastiz landatuta zegoen.
Tokiko gastronomiako platerik nabarmenena probatzea gomendatzen dizugu: "Putxerak". Babarrun, urdai, odolki eta txorizoz egindako lapikoko tradizionala eta beteko zaituena, XIX. mendekoa, Bilbo-La Robla trenbideko makinariek eltze metaliko batean janaria prestatzen zutenean tren-makinetako ikatzaren beroarekin. Putxeren lehiaketa ezagun bat dago, duela hamarkada batzuetatik hona urriaren 23an egiten dena hain zuzen.
-
Etapa 4 Balmaseda - Hirigune Historikoa
Bazkaldu ondoren, Balmaseda ezagutzeko unea iritsi da. Bizkaian sortutako lehen hiribildua.
Ibil zaitez kultura-intereseko ondasun izendatutako hirigune historikoan zehar. Bertako kale estuetan barrena ibilita liluratuko zaituzte San Severino plazaren edertasunak, Zubi Zahar enblematikoak, jauregitxo ugariek eta Santa Klara komentuak. Bertako gaztelu zaharraren hondakinak ere deskubritu ahalko dituzu. Ibil zaitez Erdi Aroko herri xarmagarri honen alde zaharretik, kultura-intereseko ondasun izendatu dute. Bertako kaleak zeharkatzean, eliza ederrek, jauregitxoek, Santa Klara monasterioak edo Zubi Zahar enblematikoak lilura zaitzakete.
Balmasedak tradizio eta jai ugari ospatzen ditu, bere ondare historiko eta kultural aberatsa islatzen dutenak. Esate baterako, Erdi Aroko merkatu biziduna, Aste Santuko Pasio Biziduna eta San Severinoren omenezko jaiak.
Balmasedako Erdi Aroan gehiago sartu nahi baduzu, errealitate birtualeko esperientzia bat bizitzea gomendatzen dizugu. Esperientzia liluragarri honen bidez, denboran bidaiatu ahal izango duzu eta hiria iraganean nolakoa zen ikusi. App-a jaitsiz egin dezakezu, edo errealitate birtualeko betaurreko batzuekin konbinatuz, turismo-bulegoan gordeta. Informazio gehiago: https://www.visitenkarterri.com/ver-hacer/realidad-virtual/cerro-del-castillo.html
-
Etapa 5 La Encartada Fabrika-Museoa
Balmasedan zaudela, ez utzi La Encartada Fabrika-Museoa bisitatzen hirigune historikotik 2 km baino gutxiagora. XIX. mendeko ehungintza-fabrika zaharra da, eta 100 urtez artilezko hainbat artikulu ekoizten aritu zen. Produktu nagusia txalupak izan ziren.
Lantegia museo interesgarria da gaur egun, eta bisita horretan Euskadiko industrializazioaren hasierara joan zaitezke.
Jakin badakigu, txapelak ekoizteaz gain, fabrikaren jabeek txakolina ere egiten zutela. Horren lekuko da inguru horretan aurkitutako dolare zahar bat.
https://bizkaikoa.bizkaia.eus/detalleContenido.asp?id=65&t=1&idioma=EU
Irisgarritasunari buruzko informazioa: La Encartada fabrika-museoa
-
Etapa 6 Indianoen etxea Gordexolan
Ibilbidea amaitzeko, indianoen arkitektura zibila ezagutzea proposatzen dizugu.
Indianoen etxe horiek eskualde osoan sakabanatuta daude, baina oraingoan Gordexolako etxeak bisitatzea iradokitzen dizugu, Balmasedatik oso gertu.
Egoitza ikusgarri horiek historiaren eta indianoen eraginaren lekuko bizia dira; izan ere, indianoak Amerikan zorionez lan egin ondoren jaioterrira itzuli ziren, eta ondare arkitektoniko paregabea utzi zuten.
Fatxada koloretsuek, apaindurazko xehetasunek eta lorategi ederrek beste garai batera eramango zaituzte, eta indianoen ezaugarri zen luxuzko dotoretasuna eta gustua ikusteko aukera emango dizute.
Aukerak
Zatoz Karrantzara eta Lanestosara indiano-etxe gehiago ikusi nahi badituzu. Karrantzan “indianoen ametsa” bisita gidatua egin daiteke.