Bizkaian denetarik daukagu: hondartza zoragarriez gozatzeko eta uretako edozein jarduera egiteko kostalde zoragarria, eta hiritik ihes egin eta naturaren eta kulturaren artean galtzeko barrualdea.

Kostaldearen xarma

Bere 150 kilometrotan zehar, Bizkaiko kostaldeak postalen ikuspegia eskaintzen digu. Lurraren kontrako Kantauriko erasoek balio kalkulaezineko egitura geologikoz betetako kostako paisaia osatu dute, hala nola Galea Puntako itsaslabarra, Getxo eta Sopelako kostako flyscha eta Barrikako Meñakoz hondartzako pilow labak.

Egitura hauei eta kostaldearen forma geografikoari eta itsas kultura eta tradizio aberatsari esker, Bizkaiak familiarekin edo lagunekin gozatzeko hainbat jarduera eskaintzen dizkigu.

Gure hondartzak

Bizkaian topatuko dituzun 28 hondartzen artean zure gustuetara hobekien egokitzen dena aukeratu ahal izango duzu. Irisgarritasuna eta ondo komunikatuta egotea bilatzen baduzu, metroz iristeko errazak diren Ereaga, Arrigunaga, Sopela, Plentzia edo Gorlizko hondartzak bisitatzea gomendatzen dizugu. Bilboko metropoli-eremutik asko urrundu gabe eguna hondartzan pasatzeko ezin hobeak dira.

Aldiz, atseden hartzea eta hiritik urruntzea nahi baduzu, Muskiz, Bakio, Sukarrieta, Ibarrangelu edo Lekeitioko hondartzak ezin hobeak dira zuretzat. Guztiak oso ederrak, lasaiak eta kontraste handikoak dira, ingurune ederrak dituzte, eguna igarotzeko ezin hobeak.

Azkenik, Bizkaiko kostaldeak jarduera ugari eskaintzen dizkie kirolari eta adrenalinaren maitaleei. Adibidez, surfa gustuko baduzu, Sopela, Muskiz eta Mundakako hondartzak nazioartean nabarmentzen dira, jarduera horretarako dituzten ezaugarriengatik. Bestalde, nahi duzuna adrenalina-igoera bat bada, Gorrondatxeko eta Barinatxeko hondartzek eta haien labarrek parapentea egiten duzun bitartean bista ikusgarriez gozatzeko aukera ematen dute.

Kostaldeko gure herriak

Gure kostaldeko herrietan ibiltzea denboran sustraitutako tradizio eta ohiturez ongi jabetzea da.

Bermeo itsasoaren inguruan bizi den herria da. Berehala harrapatzen gaitu arrantza-portuaren eta etxe bitxien edertasunak. Talaiatik Ogoño lurmuturra eta Izaro uhartea ikusi ahal izango dituzu. Bisitatu beharreko beste leku batzuk Arrantzaleen Museoa eta Santa Eufemia eta Andra Mari elizak dira.

Bermeotik asko urrundu gabe, Gaztelugatxe bisitatu ahal izango dugu. Harrizko zubi batek eta bi arku handik osatutako lur-mihi batek lotzen dute ermita pintoreskoa eta lehorra. Zubia 241 maila dituen alde batetik bestera doan bide estu bihurtzen da, sigi-saga, gailurreraino. Iristean, elizaren aurreko pareta ikusiko duzu, kanpaia goian duela. Igotzeko ahaleginak bere saria du: gure kostalde zakarreko paisaia berezi eta ederrenetako bat ikusiko duzu.

Bermeotik 35 kilometrora, Lekeitio hiribildua topatuko dugu. Bere jarduera ere itsasoaren inguruan dabil eta bere portuaren edertasuna ere azpimarragarria da. Bisita Isuntzako hondartzara joaten jarraitu ahal izango duzu, baita, itsasbehera badago, San Nikolas uhartera hurbildu ere. Ezinbestekoa da bere Alde Zaharrean Erdi Aroko kaleetan ibiltzea. Andre Mariaren Jasokundearen Basilika ikusgarria, Abaroa jauregia edo Santa Katalinako itsasargia dira bisitatu behar dituzun beste leku batzuk.

Kostaldeko bideari jarraituz, Bizkaiko kostaldeko azken herrira iritsiko gara: Ondarroa, bisitatzeko oso interesgarria den beste arrantza-herri bat. XIV. mendean sortua, itsasoari lurra hartuz joan zen, eta, hortik, mendi-mazela batean altxatutako etxeak. Artibai ibaiaren bokaleak itsasadarra osatzen du, non zubi zahar bereizgarria deigarria kokatzen den. Bere kaleetan zehar, Likona dorrea, udaletxe zaharra, Andra Mari eliza edo Kofradia Zaharra ikusi ahal izango dituzu.

Barrualdeko abentura

Bizkaiko kostaldea ikusgarria bada, Lurraldeko barrualdea ere ikustekoa da. Lur honen orografia malkartsuan natura bere osotasunean azaltzen da. Zerua ukitzen duten mendietan gailurra egin dezakezu edo zelai ederrez marraztutako haranetan barna ibili. Bizkaiko hiru Parke Naturaletan (Armañon, Gorbeia eta Urkiola) era guztietako bidexkak aurkituko dituzu: familiarekin ondo pasatzeko ibilaldi errazak zein esperientzia duten mendi-ibiltarientzako ibilaldi malkartsuak.

Urkiolako Parke Naturala

Bizkaiko hego ekialdeko muturrean, Aramotz-Eskubaratz mendilerroek, Durangaldeko mendiek eta Arangio mendilerroak osatzen duten mendietan, Bizkaiko zazpi udalerritan eta Arabako batean, Urkiolako Parke Naturala naturak eskaintzen digun plazer ikusgarrienetako bat da.

Kondairak dioenez, Mari kristautasunaren aurreko euskal mitologiako jainkosa nagusia zen. Euskal mendietako gailur guztietan bizi da, baina garrantzitsuena Anboto mendiaren ekialdeko koba da, eta horregatik Mariri ‘Anbotoko Mari’ edo ‘Anbotoko Dama’ ere esaten zaio.

Gaur egungo santutegia, Euskadiko erdigune geografikoa, bukatu gabe geratu zen obra neo-erromantikoa da. Aurrekoaren dorrea, ordea, zutik dago oraindik. Halaber, erromerietan bisitariak eta erromesak hartzeko ermitak eta guneak daude. Nabarmentzekoak dira Kristoren ermita, Gurutze Santuari dedikatua, eta Santa Apolonia edo Santutxukoa, biak santutegitik gertu.

Urkiolako jarduera nagusiak mendi-ibiliak eta eskalada, tokiko flora eta faunari buruz ikastea edo, besterik gabe, inguruneaz lasai gozatzea, dira.

Armañongo Parke Naturala

Urkiolako Parke Naturalaren esperientziak asko gustatu zaigunez, hurrengo ibilaldia antolatu dugu, oraingoan Armañongo Parke Naturalera.

Karrantza Haraneko eta Turtziozeko udalerrietan dago, eta bertan edertasun natural handiko lekuak aurki ditzakegu, hala nola Karlistaren Torka haitzuloa, Europako lurpeko haitzulorik handiena, Pozalagua eta Santa Isabel kobak.

Pozalagua haitzuloan, bisita daitekeen bakarra, edertasun izugarria duen lurpeko mundu bat ikusi ahal izango duzu, eta, estalaktita eta estalagmitez gain, edozein aldetarako hazten diren estalaktita eszentrikoen munduko kontzentraziorik handienetako bat ikusi ahal izango duzu. Prezioak 4 eta 7 euro bitartekoak dira, eta doan 8 urtetik beherakoentzat.

Beste txoko bat Anfiteatroa da, non kultur jarduerak egiten dira, bertako akustika bikainari esker. Ezinbestekoa da Parketxea ere bisitatzea, Armañongo Parke Naturaleko eta Ordunteko Mendietako Interpretazio Zentroa baita. Begiratokitik ikusten diren bistak ikusgarriak dira. Bertatik, Karrantza bailararen eta Ordunteko mendien ikuspegi bikaina ikus daiteke. Gainera, Karrantzako industria-ondarearen zati bat aurkitu ahal izango duzu lur-azpitik 40 metrora dagoen galeria batean.

Eta, jakina, Armañongo Parke Naturalean ibiltzea eta bere edertasunaz libreki gozatzea.

Gorbeiako Parke Naturala

Hodeiak inguratzen dituzten gailurrak, larreetatik altxatzen diren arroka zorrotzak, elezaharrak bizi diren haitzuloak, bizitzaz betetako hezeguneak, lasaitasunean bildutako ehunka urteko basoak, gure ohitura zaharrak mantentzen dituzten baserriak, historiaz betetako herriak...

Gainera, Gorbeia inguruak, 1994an parke natural izendatu zutenak, ondare natural aberatsa du, paisaia-aniztasun handikoa. Zeanuriko Saldropoko hezeguneak osatzen du paisaia horietako bat. Ekosistema bakarra da, zohikaztegi zahar batean garatu dena eta gaur egun balio ekologiko handiko landaredi berezia duena, batez ere zonan bizi diren anfibio, narrasti, hegazti eta ugaztunen espezieentzat.

Beste paisaia ahaztezin bat Itxinako Biotopo Babestuarena da. Formazio karstikoen multzo bat da, bere arrokak erakusten dituen bitartean haitzulo eta leize asko ezkutatzen dituena, batzuk 1.000 metro baino gehiagoko altuera dutenak. Parke Naturalaren bihotza da, eta altxor preziatuenetako batzuk ditu, hala nola ehunka urteko pagoak edo landare-espezie bakarrak, eta lurretik sortzen diren formazio arrokatsu grisen ikuspegi bakarrak. Bereziki deigarria da Atxularreko Begia, inguru magiko baterako ataria dirudien harkaitzean irekitzen den zuloa.

Gorbeiaren magalean, Ubide herri txiki bat da Bizkaia eta Arabaren arteko mugan, eta berezitasun bat du: Bizkaian altuena dagoen herria da (581 m). Bi auzoetako kaleetan, San Juan eta Madalenean, antzinako landa-herrien esentzia dago oraindik, baita ondare garrantzitsu bat ere, hala nola Erdi Aroko galtzada baten hondakinak, herria gurutzatzen zuena, Undebe eta Zubizabala errekak biltzen diren udaletxearen ondotik pasatuz, gero XVI. mendeko San Juan elizara joateko.