Guggenheim Bilbao Museoak 25 urte bete ditu
Bizkaiko hiriburuko ikonorik handienak mende laurdena bete du. Artearen eta hiriaren arteko sinbiosi bikaina: ez dago Bilborik Guggenheimik gabe, eta ez dago Guggenheimik Bilborik gabe.
Museoaren inpaktu turistikoari esker, Bilbo bisitarien oporretarako lehen aukeretako bat izatea lortu du, eta ezaguna bihurtu da mundu osoan.
Baina, zergatik da Guggenheim Bilbao Museoa hain berezia? Diseinua izan daiteke, edo dituen obrak, edo, besterik gabe, bere magia. Baina ez du inor epel uzten.
Guggenheim Bilbao Museoaren 25. urteurrena
Gaur, Bilbo hiriko ikurrak, Guggenheim museoak, 25. urteurrena ospatzen du. Arte garaikideko museoa Kanadako Frank O. Gehry arkitektoak diseinatu zuen eta pasa den mendeko proiektu kultural handienetako bat da; munduko museorik ezagunenetako bat da. Esan daiteke museoa mugarria izan zela hiriaren historian.
Lehenengo urteetatik, Guggenheim Bilbao Museoa XX. mendearen bigarren erditik gaur egun arteko artelan garrantzitsuen bilduma garatzen joan da.
Gaur egun museo hau osatzen dutenen artean, batzuk garaikidetasunaren ikono direlako nabarmentzen dira, hasieratik publikoaren mirespena irabazi duten eta arte garaikidearen benetako erreferente bihurtu diren lanak.
Museoko instalazio harrigarri eta modernoetan murgiltzen bagara, hainbat eskultura, pintura, klasiko eta erakusketa eta bilduma iraunkor eta aldi baterakoak aurki ditzakegu.
Ezinbesteko obrak
Nazioartean ospe handia duten lan garrantzitsuenen artean, autore oso ezagunek egindako hainbat lan aipa ditzakegu: Eduardo Chillidaren “Lo profundo es el aire”, Jenny Holzer-en “Installation of Bilbao”, Jeff Koons-en “Tulips”, Mark Rothhko-ren “Sin título” oihal gaineko olio-pintura, Richard Serra-ren “La materia del tiempo” edo Louise Bourgeois-en “Maman” (armiarma).
Eduardo Chillidaren ondarea
Museoan lanak dituzten artista guztien artean ezin dugu Eduardo Chillida ahaztu. Bost hamarkadatan, XX. mendeko euskal artista garrantzitsuenetakoa bihurtu zen, eta nazioartean ezaguna izan zen. Eskultura publiko monumentalak eta kokapen zehatzekoak ditu, bai eta obra arruntagoak ere.
Bere lanetan euskal tradizioak industrian, arkitekturan eta nekazaritzan irudikatzen zituzten materialak eta euskal paisaia bereizgarria gogorarazten zutenak ere erabiltzen zituen.
Argazkia: guggenheim-bilbao.eus
Jeff Koons-en tulipanak
Puppy txakurraz gain, Jeff Koons artistak ikusteko moduko beste eskultura eder bat du, Guggenheim ondoan. Tulipanes obra terrazaren mutur batean dago, museoaren atzeko fatxadan, eta, espazioari kolore handia emateaz gain, museoaren erakargarritasun nagusietakoa da, museoaren kolorearekin kontrastea egiten baitu.
Tamaina erraldoiko koloretako globo gisa eratutako lore-sorta da. Zehazki, bost metro luzeko zazpi tulipan-sorta da, kolore argitsuko globo handi gisa diseinatuak.
Noski, ez da tulipan-sorta baten eskultura soilik, baizik eta egin den altzairuarekin kontraste-sentsazioa transmititzeko moduan diseinatuta eta pentsatuta dago, bisitariari ironia eta harridura eraginez eta itxura artifiziala indartuz.
Argazkia: guggenheim-bilbao.eus
Museoko armiarma
Ama (Maman), ia 9 metroko altuerakoa, Bourgeois-en eskultura handienetako bat da, eta museoaren kanpoaldean dago, itsasadarraren ondoan. Egunero ehunka turista hurbiltzen dira aho zabalik eta liluratuta argazkiak ateratzeko. Zalantzarik gabe, museo osoko obrarik ezagunenetako bat da.
Obraren gai nagusia amatasuna da. Ama, kasu honetan armiarma bera, babeslea eta harraparia da aldi berean, eta zeta ehuntzen du bai kapulua egiteko, bai harrapariengandik babesteko. Hitz gutxitan esanda, amak seme-alabekiko duen babes-sentimendua adierazten du, bai eta bere etsaien aurrean duen harrapari-itxura ere. Oso lan ezaguna da, tradizioa hausten duena eta museoaren modernitatea islatzen duena.
Argazkia: guggenheim-bilbao.eus
Bilboko instalazioa
Jenny Holzer-en lana da, eta bisitariei arreta jartzen dieten testu harrigarriak jartzen saiatzen da. Museoko obrarik deigarrienetako bat eta jakin-minik handia pizten duenetarikoa da, bere berezitasunagatik. Turista asko adi-adi geratzen dira idazleak berak igorri nahi duen testua eta mezua behatuz.
Obrak merkataritza- eta kontsumo-artikulu eta norberaren eta politikaren arteko harreman bihurtu nahi du artea. Zalantzarik gabe, oharkabean inola ere pasatzen ez den obra batez ari gara.
Argazkia: guggenheim-bilbao.eus
Richard Serraren denboraren materia
Ezin ditugu ahaztu Richard Serraren lanak, gelaren barruan labirinto batean dabiltzanaren itxura dutenak. Bisitariak zeharkatu eta inguratu ahala aldatzen dira obra horiek, mugitzen ari den espazioaren sentsazio zorabiagarri eta ahaztezina sortuz.
Instalazioan ere denbora aurrera doa. Batetik, ibilbidea egiteko eta hasieratik bukaerara behatzeko behar den denbora kronologikoa; bestetik, oroitzapen bisual eta fisikoaren zatiek iraun, konbinatu eta berresperimentatzeko esperientziaren denbora.
Argazkia: guggenheim-bilbao.eus
Puppy, txakur-zaindaria
Azkenik, baina besteak bezain garrantzitsua, Puppy dugu, Guggenheimen zaindaria. Obra hau loratzen ari diren landarez apainduta dago, eta landareak aldatuz doaz denboraren poderioz. Jeff Koons-en arabera, obraren helburua da optimismoa erakartzea, sortzea eta “konfiantza eta segurtasuna” ematea.
Puppy da museoaren beste erakargarritasunetako bat; egunero berarekin argazkiak ateratzeko hurbiltzen den bisitari kopuru handia ikustea besterik ez dago.
Ezingo zara Bilbotik joan hiriko txakur ospetsuenarekin argazki bat atera gabe!
Argazkia: guggenheim-bilbao.eus